Bach

Historia muzyka

Pierwsza połowa XXVIII wieku to czas, w którym tworzył Johann Sebastian Bach, jeden z najbardziej wpływowych kompozytorów świata. Jego twórczość inspirowała, wyznaczała nowe drogi poznania i interpretacji dźwięku. Nie można sobie dziś wyobrazić historii muzyki bez Bacha, twórcy ożywionego na nowo we Wrocławiu…

To właśnie w stolicy Dolnego Śląska w pierwszej połowie XIX wieku zaczęto przywracać do świadomości muzycznej dzieła wielkiego mistrza. W 1829 roku w Berlinie, młody, bo zaledwie 20-letni Felix Mendelssohn wykonał Pasję św. Mateusza Bacha, słuchaczem tego wydarzenia był Wrocławski muzyk Johann Theodor Mosevius, jego zachwyt zaowocował szybko, już następnego roku we Wrocławskiej Auli Leopoldina wykonał on ze swoim chórem Singakademie Pasję św. Mateusza zapomnianego kompozytora. Następne lata przyniosły wykonania kolejnych utworów J. S. Bacha w murach Wrocławskiego Uniwersytetu i rosnącą fascynację wyjątkowym mistrzem.
Środowisko wrocławskie jednak już wcześniej interesowało się twórczością kantora z Lipska, świadczy o tym wydanie w 1801 roku we Wrocławiu jednej z pierwszych biografii artysty: „Johann Sebastian Bach nebst einer kurzen Darstellung seines Lebens und seiner Manier” autorstwa Ludwiga Antona Leopolda Siebigka. Można śmiało powiedzieć, że Wrocław stał się kolebką Bachowskiego renesansu, działania wrocławskiego środowiska muzycznego przywróciła Bacha na karty historii.

Fascynacja nie mijała nawet po wojennej zawierusze, Wrocław silnie związany jest z Bachem, doskonale zostało to uchwycone w pracy wybitnej badaczki śląskiej tradycji muzycznej prof. Marii Zduniak pt. Recepcja strumieniowa we Wrocławiu w XIX wieku. Dziś, duch kompozytora często gości na Wrocławskiej scenie muzycznej, zawsze ciesząc się dużą publicznością.

Jaki ojciec taki syn?

Carl Philipp Emanuel Bach, syn J.S. Bacha, miał znaczący związek z Wrocławiem. W latach 1741-1767 pracował on jako kapelmistrz na dworze wrocławskiego księcia Fryderyka II. Jego działalność muzyczna w tym mieście odegrała istotną rolę w rozwijaniu stylu muzycznego znanego jako „Empfindsamer Stil” (czuły styl), który miał wpływ na późniejszy rozwój muzyki klasycznej.

Wrocław stał się ważnym ośrodkiem muzycznym, a C.P.E. Bach miał istotny udział w kształtowaniu tamtejszej sceny muzycznej. Jego kompozycje, zwłaszcza symfonie, koncerty i muzyka kameralna, były znane i cenione w tym regionie. Można więc powiedzieć, że poprzez pracę Carla Philippa Emanuela Bacha, związaną z Wrocławiem, J.S. Bach ma pewne pośrednie powiązanie z tym miastem.

Wracając do J.S. Bacha

Namalowany w 1746 roku portret, autorstwa Eliasa Gottloba Haussmanna z Lipska jest chyba najbardziej rozpoznawalnym przedstawieniem Jana Sebastiana Bacha, często wykorzystywany na okładkach płyt i w publikacjach poświęconych znanemu kompozytorowi portret trwale wykreował przedstawienie Bacha w świadomości miłośników muzyki. Obraz przez wiele lat wisiał w domu nauczyciela w Cieplicach (Jelenia Góra), właściciel odziedziczył obraz po swoim pradziadku który zakupił go na targu bądź antykwariacie Wrocławskim, jak długo portret przebywał w stolicy dolnego śląska zanim wypatrzył go „turysta” z Cieplic, to tylko duch artysty zaklęty w płótnie może wiedzieć… wizerunek przebył później długą drogę przez Anglię i Stany zjednoczone by w końcu trafić do miejsc gdzie powstał – Lipska, gdzie eksponowany jest w Archiwum Bachowskiemu.

Więcej Wrocławia?

 Johann Theodor Mosevius (1788-1858). Śpiewak, aktor, dyrygent. Od 1816 występował w teatrze wrocławskim. Założyciel Quartettverein (1817), Liedertafel (1823), Musikalischer Cirkel (1833), Singakademie (1925), którą kierował do śmierci. 1827 zatrudniony na Uniwersytecie Wrocławskim, od 1831 dyrektor Königliche Akademisches Institut für Kirchenmusik. Propagował twórczość wokalno-instrumentalną J.S. Bacha, G.F. Händla, W.A. Mozarta, L. v. Beethovena, F. Mendelssohna-Bartholdy’ego i innych. 1845 mianowany członkiem Königliche Akademie der Kunste w Berlinie. 1850 doktorat honotis causa UWr. Opublikował m.in.: J.S. Bach in seinem Kirchen-Cantaten und Choralgesängen (1845), J.S. Bach’s Matthäus-Passion (1852), Die Breslauische Sing-Akademie (1850).

Źródło: http://mbd.muzeum.uni.wroc.pl/