Damasceńsko zaobrączkowany Kraków

Przekazanie biżuterii jakiej nie było do Muzeum Narodowego

Z WROCŁAWIA DO KRAKOWA

W dniu 30.11.2018 r. miałem przyjemność gościć w Muzeum Narodowym w Krakowie przy al. 3 Maja, gdzie prowadziłem z państwem: Michałem Dziewulskim, Józefą Krysińską oraz Piotrem Wilkoszem konsultacje w zakresie historii uzbrojenia oraz technik wytwarzania stali damasceńskiej. W ramach tego, udostępniono mi również liczne eksponaty oraz dokumentację zbiorów muzealnych. Zdobyta wiedza, oraz materiał fotograficzny przyczyniły się znacznie do dalszego ukierunkowania wzorów biżuterii, które projektuję w  mojej wrocławskiej Galerii w Sky Tower.

Zgłębianie wiedzy o stali damasceńskiej w Muzeum Narodowym w Krakowie przy al. 3 Maja

W ramach podziękowania za poświęcony czas i profesjonalną pomoc ‎29.03.2019 r. przekazałem na ręce reprezentantów dyrekcji pamiątkową obrączkę oksydowaną wykonaną z niebanalnego połączenia materiałów: złoto, żelazo dymarkowe oraz polski meteoryt Morasko. Wewnątrz widnieją złote linie papilarne. Swoją formą nawiązuje ona do Polskiej tradycji biżuterii powstańczej (tzw. biżuteria czarna). Na powierzchni wygrawerowano daty 1918 – 2018 odnoszące się do rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Obrączka to pierwszy tego typu wyrób w historii złotniczej, łączący doświadczenie dawnych rzemieślników z nowymi, innowacyjnymi technologiami opracowanymi w mojej pracowni.

Wyroby z Galerii Derecki goszczą już w wielu Polskich instytucjach kultury, między innymi: Muzeum Bursztynu w Gdańsku, Muzeum Geologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego, Planetarium w Olsztynie, Planetarium im. Władysława Dziewulskiego w Toruniu oraz w zbiorach Polskiej Akademii Nauk w Warszawie. 

Przekazanie biżuterii jakiej dotąd nie było ze stali damasceńskiej miało miejsce w Muzeum Narodowym w Krakowie przy al. 3 Maja

Opowieść o idei przyświecającej powstaniu pierścienia spotkała się z bardzo miłym odzewem zarządu Muzeum Narodowego w Krakowie.

Biżuteria jakiej dotąd nie było. Wyjątkowa pamiątkowa obrączka w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Wewnątrz obrączki znajdują się złote linie papilarne

Miła atmosfera wśród Krakowskich historyków podczas przekazania meteorytowej biżuterii jakiej dotąd nie było.
Od lewej: Magdalena Czubińska, Alicja Kilijańska, Grażyna Wieczorek, Sławomir Derecki.

Niezwykle miła atmosfera panująca w Krakowskim Muzeum Narodowym, upewniła mnie w przekonaniu że damasceński pierścień trafił w odpowiednie miejsce.

1918-2018 rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości. Wyjątkowa okoliczność do powstania damasceńskiej obrączki jakiej dotąd nie było.

Umieszczony wewnątrz obrączki odcisk palca rzemieślnika jako ukłon w stronę dawnych mistrzów pozostawiających gmerki na tworzonych dziełach.

Stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości, wyjątkowa rocznica uświetniona wyjątkową biżuterią.

Obrączka z dotykiem rzemieślnika na tle paleniska z którego została zrodzona.

1918-2018 i odcisk palca na damasceńskiej obrączce. Wspomnienie wyjątkowej rocznicy.

Zrodzona z ognia i upadku meteorytowo-damasceńska obrączka staje się metaforą historii polski, odradzającej się niczym feniks z popiołu…

Wrocław dla Krakowa – Geneza obrączki

Wieloletnie doświadczenie w mojej wrocławskiej pracowni wyewoluowało w sztukę łączenia złota i srebra z niespotykanymi materiałami: artefakty i szkło z czasów rzymskich, meteoryty, elementy uzbrojenia i ozdób antycznych, bursztyny z inkluzjami…

Ostatni rok poświęciłem na dopracowanie technik związanych z dziedziną w której eksperymentuję już od ponad 30 lat – łączenie meteorytu, żelaza wytapianego tradycyjnymi metodami oraz szlachetnych metali na wzór stali damasceńskiej – coś czego w sztuce złotniczej jeszcze nie było. W procesie twórczym staram się wykorzystywać dawno zarzucone techniki oraz zabytkowe narzędzia złotnicze i kowalskie, po to by nadać wyrobom dodatkowej głębi.

Obchody stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości zainspirowały do stworzenia czegoś nowego, co mogłoby wyrazić osobiste podejście do tej ważnej rocznicy. Pamiątkowa obrączka, przekazana do Muzeum Narodowego w Krakowie, stanowi połączenie idei dwóch projektów wykonanych przez moją pracownię w 2018 roku:

– ”Rotmistrz” – Czarny pierścień oksydowany, stworzony na obchody 100 lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Swoją stylistyką nawiązuje do po powstańczej biżuterii żałobnej, wykonywanej często z żelaza z niewielkimi dodatkami metali szlachetnych. Jego kształt odnosi się do pomnika rotmistrza Witolda Pileckiego we Wrocławiu. Wewnątrz wygrawerowano daty 1918-2018.

– ”Hydrus” (Wąż wodny, gwiazdozbiór nieba południowego ) – para damasceńskich obrączek meteorytowych inspirowanych rzeką Odrą w których udało mi się dopracować technikę łączenia złota ze strukturą meteorytu w sposób odmienny niż miało to dotychczas miejsce w innych obrączkach.

Wykończenie pierścienia czerpie z tradycji ”biżuterii czarnej” która w żadnym innym kraju nie posiada tak mocno zakorzenionej w kulturze narodowej symboliki. Na powierzchni, podobnie jak w pierścieniu ”Rotmistrz” wygrawerowano daty 1918-2018. Materiał z którego wykonano pierścień to polski meteoryt Morasko, żelazo dymarkowe z polskiej rudy darniowej z okolic Calisi oraz złoto. Całość w połączeniu z ideą towarzyszącą powstaniu nabiera ponadczasowej wymowy silnie związanej z tradycją i historią Polski.